GS.TSKH Trần Xuân Hoài - Chủ tịch HĐ Khoa học Viện Vật lý ứng dụng:
"Thiết kế lại cấu trúc hệ thống giáo dục phổ thông để học thực chất"
Thứ sáu 30/08/2013 07:25
(GDVN) - "Ta đã sẵn có trong tay hệ thống giáo dục thống nhất toàn quốc, đó là những ưu thế mà những nước như Đức, Mỹ không có. Chúng ta lại đã có kinh nghiệm kỳ thi ba chung, nếu bỏ kiểu định điểm sàn tùy tiện từng năm, lấy điểm trên trung bình làm chuẩn thì việc chuyển thành thi Tú tài quốc gia không khó gì. Hệ thống cũ đã sẵn ba cấp học rồi, chỉ cần đổi chức năng, yêu cầu của các cấp học học là được".
Tiếp tục câu chuyện sau khi thông tin Phó Chủ tịch nước Nguyễn Thị Doan lên tiếng về việc nên bỏ thi tốt nghiệp THPT nếu tỷ lệ đỗ tại kỳ thi này năm nào cũng ở mức 95-96%, nhiều chuyên gia giáo dục đã lên tiếng ủng hộ quan điểm này.
Tiếp tục phân tích, phản biện, đưa ra những giải pháp "tháo gỡ" cho Bộ GD&ĐT và nền GD Việt Nam trong công tác triển khai , thiết kế lại cấu trúc hệ thống giáo dục phổ thông để học sinh học thực chất hơn. Báo Giáo dục Việt Nam xin trân trọng giới thiệu bài viết của TSKH Trần Xuân Hoài - Chủ tịch HĐ Khoa học Viện Vật lý (Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam):
Hệ thống giáo dục có nhiều phần, như triết lý giáo dục, phương pháp giáo dục, chương trình và sách giáo khoa… thuộc về phần hồn, là tâm hồn của giáo dục. Một tâm hồn tốt chỉ có thể phát triển tốt nếu được nuôi dưỡng trong một cơ thể khỏe mạnh. Cơ thể của hệ thống giáo dục chính là phần cứng, là kiến trúc của hệ thống giáo dục.
Phần hồn của giáo dục sẽ phát triển liên tục, cập nhật theo thời gian, thậm chí có những thời điểm phải xóa bỏ đi, làm lại. Còn phần cơ thể , tức phần cứng của giáo dục, thì không thể làm như vậy được. Bài viết này chỉ nói đến việc thiết kế phần cứng. Tức kiến trúc của một hệ thống giáo dục.
Kiến trúc này không thể thay đổi tùy tiện theo ý thích cá nhân, theo xu thế nhất thời, theo phong trào của xã hội. Là một cơ thể thì sự phát triển phải ổn định theo thời gian, trên cơ sở kế thừa, loại bỏ chi tiết kém hỏng để tồn tại cho lâu dài vì lợi ích trăm năm, chứ không có khái niệm đập đi làm lại.
Tiếp tục phân tích, phản biện, đưa ra những giải pháp "tháo gỡ" cho Bộ GD&ĐT và nền GD Việt Nam trong công tác triển khai , thiết kế lại cấu trúc hệ thống giáo dục phổ thông để học sinh học thực chất hơn. Báo Giáo dục Việt Nam xin trân trọng giới thiệu bài viết của TSKH Trần Xuân Hoài - Chủ tịch HĐ Khoa học Viện Vật lý (Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam):
Hệ thống giáo dục có nhiều phần, như triết lý giáo dục, phương pháp giáo dục, chương trình và sách giáo khoa… thuộc về phần hồn, là tâm hồn của giáo dục. Một tâm hồn tốt chỉ có thể phát triển tốt nếu được nuôi dưỡng trong một cơ thể khỏe mạnh. Cơ thể của hệ thống giáo dục chính là phần cứng, là kiến trúc của hệ thống giáo dục.
Phần hồn của giáo dục sẽ phát triển liên tục, cập nhật theo thời gian, thậm chí có những thời điểm phải xóa bỏ đi, làm lại. Còn phần cơ thể , tức phần cứng của giáo dục, thì không thể làm như vậy được. Bài viết này chỉ nói đến việc thiết kế phần cứng. Tức kiến trúc của một hệ thống giáo dục.
Kiến trúc này không thể thay đổi tùy tiện theo ý thích cá nhân, theo xu thế nhất thời, theo phong trào của xã hội. Là một cơ thể thì sự phát triển phải ổn định theo thời gian, trên cơ sở kế thừa, loại bỏ chi tiết kém hỏng để tồn tại cho lâu dài vì lợi ích trăm năm, chứ không có khái niệm đập đi làm lại.
Yêu cầu cụ thể đặt ra là một hệ thống được thiết kế ít nhất phải thỏa mãn sự bền vững với thời gian, ví dụ cho 20-30 năm tới. Nó phải đáp ứng lòng hiếu học (phần nào cũng xuất phát từ sự ham danh) của dân ta. Nó phải tạo ra bình đẳng về cơ hội học tập và phát triển cho mọi người nhưng cũng phải đảm bảo trung thực và chất lượng thực theo đúng khả năng từng cá nhân.
Tất nhiên, phải làm sao khả thi, gọn nhẹ nhất, tiết kiệm nhất cho nhà nước và cá nhân; phân luồng được học sinh, và cùng với phần hồn giáo dục tốt, hệ thống này sẽ tạo ra những con người đa dạng, có đạo đức làm người và chất lượng nghề nghiệp tối đa.
Tất nhiên, phải làm sao khả thi, gọn nhẹ nhất, tiết kiệm nhất cho nhà nước và cá nhân; phân luồng được học sinh, và cùng với phần hồn giáo dục tốt, hệ thống này sẽ tạo ra những con người đa dạng, có đạo đức làm người và chất lượng nghề nghiệp tối đa.
Mô hình kiến trúc (sau đây gọi tắt là cấu trúc) của hệ thống giáo dục Phổ thông mới này bao gồm hai bộ phận riêng biệt :
Ba bậc học: Tiểu học, Trung học Phổ thông, Trung học Phổ thông nâng cao
