Những lời tiên tri

Những lời tiên tri “ Tặng những người XHCN thuộc mọi đảng phái “

Trần Hưng Việt ( biên khảo )

 1-Mở đầu

Đó là những lời tiên tri cảnh báo về chủ nghĩa xã hôi của nhiều nhà tư tưởng kinh điển quen biết đã phát biểu cách đây hàng trăm năm trích trong tác phẩm “ Con đường dẫn tới nô lệ “ của nhà kinh tế và xã hội học  F.A. Hayek ( giải thưởng Nobel ) viết cách đây hơn 60 năm. Đây là một tác phẩm đề cập tới một đề tài hết sức nhậy cảm và có tính thời sự nóng hổi cho đến tận hôm nay. Chủ đề của cuốn sách là quan hệ giữa tự do cá nhân và vai trò kinh tế của nhà nước, giữa chủ nghĩa cá nhân và chủ nghĩa tập thể, giữa chủ nghĩa tự do và chủ nghĩa chuyên chế.¹⁾   Chúng tôi không có tham vọng tóm tắt bản luận văn vĩ đại này mà chỉ xin trích dẫn một số lời tiên tri cảnh báo về CNXH mà tác giả đã dầy công nghiên cứu sưu tập để chứng minh cho luận điểm của mình. Thông điệp mà ông muốn nhắn gửi cho mọi người rất ngắn gọn như tên quyển sách của ông đó là : Chủ nghĩa xã hội có nguy cơ dẫn tới nô lệ  với lời đề tựa : “ Tặng những người XHCN thuộc mọi đảng phái “

2- Về thuật ngữ CNXH

CNXH là một ý tưởng manh nha từ thời cổ đại và tới cuối thế kỷ 19 và đầu thế kỷ 20 thì phát triển mạnh mẽ thành phong trào có cơ sở xã hội rộng lớn, có lý luận chặt chẽ có chính đảng đại diện và trở thành cương lĩnh chính sách định hướng của rất nhiều quốc gia trên thế giới như Ethiopia., Ai cập, Venezuela, Libya… chưa kể hàng loạt nước trong hệ thống XHCN theo chủ nghĩa Mac-Lenin sẽ nói kỹ ở đọan sau

Nội dung cơ bản của CNXH hiện đại tóm tắt như sau : về đạo đức đề cao chủ nghĩa tập thể lên án chủ nghĩa cá nhân . Về kinh tế chủ trương công hứu hóa tư liệu sản xuất : . “những người cộng sản có thể tóm tắt lý luận của mình thành một luận điểm duy nhất này là: xoá bỏ chế độ tư hữu.”  (Tuyên ngôn CS ) . Hayek nói chủ nghĩa xã hội có nghĩa không hề mơ hồ là quốc hữu hoá các tư liệu sản xuất và kế hoạch hoá kinh tế tập trung. Lênin nói :Cả xã hội sẽ trở thành một cơ quan duy nhất một nhà máy duy nhất với sự bình đẳng về việc làm và về lương . Nhà nước điều hành tập trung nền kinh tế quốc gia theo một kế hoạch thống nhất, loại bỏ tự do cạnh tranh.Về bản chất CNXH là một trong nhiều  lời giải cho bài toán muôn thuở của loài người :  hãy tìm cách cải tiến xã hội đương thời vì nó có nhiều vần đề quá!  Loài người không  bao giờ thỏa mãn với hiện tại cho nên mệnh đề này được nhấn mạnh đúng cho mọi thời đại vì đây chính là và động lực và  bản năng phát triển tự nhiên của xã hội loài người. Điều then chốt và cốt tử là ở chỗ cải tiến như thế nào, và xây dụng như thế nào mà thôi

Hayek không khẳng định như đinh đóng cột rằng mọi kiểu CNXH đều dẫn tới chuyên chế, ông chỉ cảnh báo nguy cơ này và nhấn mạnh về những hậu quả rất khó chịu ngoài mong muốn sẽ xẩy ra :" Có thảm hoạ nào có thể tưởng tượng nổi lớn hơn là, trong nỗ lực có ý thức của chúng ta để tạo hình tương lai của mình cho phù hợp với các lí tưởng cao quí, chúng ta thực ra lại tạo ra một cách không chủ tâm chính cái đối lập với cái mà chúng ta đã hằng phấn đấu.”

Tuy nhiên CNXH trên thực tế thể hiện ở nhiều mức độ khác nhau và hệ quả cũng rất khác nhau. Trong khi phân tích quá trình hình thành CNXH ở các quốc gia như  Anh, Mỹ, Pháp, Ý, Đức ông đặc biệt nhấn mạnh tới nước Đức vì ở đây CNXH phát triển rất mạnh mẽ, có lý luận chặt chẽ và một đảng đứng đầu : đảng Xã Hội Quốc Gia: (đảng NAZI). Hayek biện luận rất quyết liệt và sắc sảo cho rằng chính những nhân tố XHCN đã tạo nên nền chuyên chế tàn bạo của Hitler chứ không phải là đặc điểm xấu của người Đức tạo nên chất phát xít mà ta đã biết. Như chúng ta đã thấy CNXH Đức đã phát triển dẫn tới chủ nghĩa dân tộc cực đoan và phát xít với bao thảm họa kinh hoàng cho nhân loại.

Một phong trào XHCN cực kỳ quan trọng khác đó là chủ nghĩa Mac- Lenin ( hay CNCS ). Phong trào này phát triển mạnh mẽ nhất, rộng lớn nhất, triệt để nhất nếu không nói là cực đoan  nhất. Với lý tưởng hấp dẫn, lý luận chặt chẽ và thuyết phục, được lôi kéo và dẫn dắt bởi vô số những chuyên gia CM chuyên nghiệp lão luyện. và tràn trề lòng đam mê cứu rỗi nhân loại  CNXH của Mac như có một ma lực kỳ bí đã dễ dàng tập hợp được hàng triệu, triệu quần chúng hình thành nên một thế giới XHCN hoành tráng  và đầy hấp dẫn

Phần còn lại của thế giới lập tức choáng váng lao đao vì những người CS  thẳng thừng tuyên bố Chủ nghĩa tư bàn là thối nát là nguồn gốc của tội lỗi và đau khổ và  thề quyết đào mồ chôn sống chủ nghĩa tư bản để xây dựng một thiên đường mới trên trái đất: thiên đường CS. Nhưng sau một quãng thời gian vô cùng bé nhỏ so với lịch sử nhân loại, thế giới kiêu hùng này đã chết một cách tức tưởi và bẽ bàng sau một cơn dẫy dụa yếu ớt như một cỗ xe quá đat rệu rã, thiết kế sai và vô phương nâng cấp. Khó có thể bình luận về cái chết của một thế giới trong một câu văn. Những người bảo vệ CNCS thì đều cho rằng biết rồi khổ lắm nói mãi, đó là luận điệu của những thế lực thù địch với CNCS đấy mà ! Có phải là lực lượng thù địch hay không, xin phép được trích dẫn một đánh giá gần đây nhất về CNCS của một định chế quốc tế do  500 triệu người dân của 28 quốc gia tiên tiến bầu ra một cách dân chủ nhất,  đó là

Nghị Quyết 1481 của Nghị viện chung châu âu ( Parliamentary Assembly Council of Europe).

NGHỊ QUYẾT 1481, ĐIỀU HAI : “… Những chế độ độc tài toàn trị cộng sản gồm khối Liên xô, Đông Âu trong thế kỷ XX và một số chế độ cộng sản hiện vẫn còn cầm quyền ở 4 nước trên thế giới, ( VN, TQ, CUBA, BẮC HÀN) đều là những quốc gia vi phạm nhân quyền. Những vi phạm này tuy khác nhau về cấp độ văn hoá, về ranh giới quốc gia, cũng như tùy giai đoạn lịch sử nhưng đều có chung những cuộc giết người tập thể, ám sát, thủ tiêu cá nhân không cần xét xử, biến đất nước thành trại tập trung với sự đầy đọa con người về thể xác cũng như tinh thần : tra tấn, nô lệ hoá, lao động khổ sai, tù đầy, khủng bố tập thể, ngược đãi, ám sát vì lý do chủng tộc, tôn giáo, chính kiến; vi phạm quyền tự do tư tưởng, xúc phạm lương tâm con người, cấm tự do báo chí, tự do chính trị, độc tôn, độc quyền, độc đảng…”

NGHỊ QUYẾT 1481, ĐIỀU NĂM : “Sự sụp đổ của khối cộng sản Đông Âu và Liên Xô chưa được điều tra kỹ lưỡng bằng tổ chức quốc tế để thống kê hết tội ác của cộng sản, đặng đưa tác giả của những tội ác tày trời này ra xét xử trước cộng đồng nhân loại, như từng đưa bọn phát xít quốc xã ra tòa…”

NGHỊ QUYẾT 1481, ĐIỀU CHÍN : “Các chế độ độc tài toàn trị còn lại trên thế giới vẫn tiếp tục gây tội ác. Không thể dùng quan điểm quyền lợi quốc gia để bao biện, lấp liếm sự lên án của cộng đồng nhân loại với các tội ác của các chế độ toàn trị này

3-  Những lời tiên tri

Những đoạn văn cảnh báo có tính tiên tri sau đây được trích dẫn nguyên văn trong sách và đều được in nghiêng. Đoạn tô dậm, gạch dưới ,  là do người viết.

·       Cái luôn làm cho nhà nước thành địa ngục trên trần gian chính là con người đã cố biến nó thành thiên đường của mình- F. HÖLDERLIN   

·                 Mặc dù chúng ta đã được một vài nhà tư tưởng chính trị vĩ đại nhất của thế kỉ thứ mười chín, De Tocqueville và Lord Acton, cảnh báo rằng chủ nghĩa xã hội có nghĩa là nô lệ, chúng ta vẫn tiến thẳng theo hướng của chủ nghĩa xã hội. Và giờ đây chúng ta đã thấy một dạng mới của cảnh nô lệ nảy sinh trước mắt chúng ta, chúng ta đã hoàn toàn quên mất lời cảnh báo hiếm khi xảy ra với mình rằng hai thứ có thể liên hệ với nhau. De Tocqueville và Lord Acton  (dẫn ra bởi Hayek)

·                 “Dân chủ mở rộng phạm vi của quyền tự do cá nhân”, ông nói năm 1848; “chủ nghĩa xã hội hạn chế nó. Dân chủ gắn mọi giá trị khả dĩ cho mỗi người; chủ nghĩa xã hội biến mỗi người thành một đặc vụ, một con số thuần tuý. Dân chủ và chủ nghĩa xã hội chẳng có gì chung trừ một từ: bình đẳng. Nhưng hãy để ý sự khác biệt: trong khi dân chủ tìm kiếm bình đẳng trong tự do, chủ nghĩa xã hội tìm kiếm bình đẳng trong trạng thái kiềm chế và nô lệ”.  De Tocqueville  (dẫn ra bởi Hayek )

·           Không ai thấy rõ hơn De Tocqueville rằng nền dân chủ như một định chế cơ bản mang tính cá nhân chủ nghĩa mâu thuẫn không thể hoà giải với chủ nghĩa xã hội

Như Lord Acton đã chỉ ra lâu lắm rồi: “Bất cứ khi nào một khách thể xác định, đơn lẻ được tôn lên thành mục tiêu tối thượng của Quốc gia, đẩy nó trở thành lợi thế của một tầng lớp, thành vật bảo vệ hay sức mạnh của đất nước, thành niềm hạnh phúc lớn lao nhất cho một số đông nhất hoặc niềm động viên cho bất kỳ một lý tưởng suy biện nào thì Quốc gia đó nhất định sẽ rơi vào tình trạng vô luật trong thời đại đó”   Lord Acton (dẫn ra bởi Hayek )

4- Thời gian và những chứng nhân lịch sử

Điều làm ta kinh ngạc và khâm phục chính là năng lực tiên đoán phi thường của Hayeck. Bởi vì khi đang viết quyển sách này cho đến lúc xuất bản CNXH còn tồn tại tiếp tục hơn một nửa thế kỷ mới đến điểm kết thúc. Tác giả  không thể trực tiếp quan sát thời kỳ tụt dốc dẫn đến  sụp đổ thảm hại của CNXH. Những ai đã kinh qua thời gian nửa thế kỷ  đó  thì đã chứng kiến đầy ắp những sự kiện , quá đủ để mà khẳng định: con đường CNXH đích thực đã dẫn tới nô lệ : Xin đưa vài dẫn chứng:

*.Lúc đó chưa có bản Báo cáo mật của Khơ rut sốp tại Đại hôi 20 ĐCSLX- vẫn được mệnh danh là  “tiếng chuông báo tử của CNCS”- phanh phui những tội ác thanh trừng và khủng bố kinh hoàng  của Stalin. Chưa có lời xin lỗi của tổng thống Nga kèm theo hồ sơ về vụ hành quyết hơn 2 vạn sĩ quan  Ba Lan vô tội tại rừng Katyn lâu nay vẫn bị Stalin đổ tội cho nước Đức phát xít mà nước Nga hậu CS đã chính thức thừa nhận và chuyển cho nhân dân Ba lan.

* Chưa có những tư liệu khủng khiếp trong bộ hồ sơ tối mật được bạch hóa sau thời kỳ sụp đổ của Liên xô.Những nhà CM  XHCN VN và TQ vẫn chưa cướp được chính quyền.Tuy VN đã có câu khẩu hiệu ghê người :” trí phú địa hào, đào tận gốc trốc tận rễ “  nhưng chưa nổ ra cuộc CCRĐ long trời lở đất man rợ chưa từng thấy. chưa có chỉnh đốn tổ chức, chưa có vụ án dữ dằn và oan nghiệt triệt hạ trí thức văn nghệ sĩ NVGP và cũng chưa có cải tạo XHCN vv

* Chưa có cuộc vượt biển gây chấn động địa cầu hoảng loạn và kinh khiếp chưa từng có trong lịch sử để trốn chạy chế độ cộng sản của hàng triệu người thuộc phe thua cuộc sau chiến tranh VN 1975, Đương nhiên chưa có nạn đói ghê rợn phải ăn cả thịt người ở TQ cướp đi sinh mạng hàng chục triệu nông dân do hậu quả của cuộc đại nhảy vọt và phong trào toàn dân làm gang thép. Lại vẫn chưa có cuộc đại CMVH kinh thiên động địa mà các nhà văn TQ đã đau đớn mô tả như sau:

“CMVH thực sự là một tai họa chưa từng thấy:  là một cuộc đại biểu diễn của bóng ma cộng sản khi nó chiếm hữu toàn bộ Trung Quốc. Năm 1966, một làn sóng bạo lực mới tràn tới vùng đất Trung Quốc, và trận cuồng phong gầm thét của cuộc khủng bố đỏ, như một con rồng yêu nghiệt điên loạn đã thoát khỏi dây xích trói, làm rung chuyển các ngọn núi và làm đóng băng các dòng sông..”(  Nhà văn Tần Mục )

Khi lương tri nhân loại chưa hết bàng hoàng về CMVH tại TQ thì lại nổ ra cuộc diệt chủng đẫm máu ở Campuchia. Lại do chính những người theo CNXH gây ra. Thật oái ăm, tại Paris, , người ta đã choáng váng tìm thấy phương án xây dựng một xã hội ước mơ của các lãnh tụ CM Cămpuchia trong luận văn của họ khi các nhà CM châu á này đang nghiền ngẫm học tập về CNXH ở đây. Khi đã nắm được chính quyền họ liền biến ước mơ ghi trong luận văn thành hiện thực. Cách  thiết lập xã hội mới của những người theo CNXH Campuchia cực kỳ đơn giản. Trước hết là là đập đầu ( theo nghĩa đen )gần 3 triệu người tức ¼ dân số những ngươì mà họ cho là  phản CM. Đương nhiên trí thức với dấu hiệu đeo kính bi sát hại đầu bảng. Lenin lên án ngân hàng (tư bản) là bóc lột bình phương thì các học trò Cam pu chia cho rằng cần gì phải lý luận rắc rối: cho mìn nổ tung các ngân hàng và kho bạc là tiêu ngay các kiểu bóc lột ( kể cả bóc lột bình phương !)  cùng  số phận với ngân hàng kho bạc là các chùa chiền miếu mạo Và họ đã thực hiện trong nháy mắt. Một xã hội không cần tiền tệ, không cần trí thức, không cần tôn giáo vv.. một xã hội vô văn hóa, một quốc gia vô đạo hay chính xác hơn một trại tập trung khổng lồ theo nghĩa đen đã hình thành.

Vẫn còn nhiều quốc gia vô đạo khác nhưng chỉ nêu lên một vài ví dụ đủ để chứng minh cho lời tiên tri của Hayeck cũng như của những học giả lỗi lạc khác phát biểu cách đây hàng trăm năm mà tác giả đã dầy công sưu tầm đã lấy cảm hứng từ nó viết nên tuyệt tác : “Con đường dẫn tới nô lệ “ mà chúng ta đang đọc hiện nay. Tất cả những lời tiên tri cảnh báo của ông và các bậc thầy của ông có thể nói là chính xác tới từng milimet !  Vĩ đại thay những bộ óc siêu phàm ! Hạnh phúc thay bởi lý trí tỉnh táo của loài người văn minh !

5-Thay lời kết

“Con đường dẫn tới nô lệ “ là con đường nào ? Có đúng CNXH là con đường dẫn tới nô lệ hay không ? Có một  sự thật (a) đã xẩy ra và một điều tiên đoán (b) cũng đã xẩy ra đã kiểm chứng điều này, và còn lại một điều (c) chưa tiên đoán:

a)    Những nhân tố XHCN đã tạo nên nền chuyên chế tàn bạo của Hitler chứ không phải là đặc điểm xấu của người Đức tạo nên chất phát xít mà ta đã biết. (đã xẩy ra khi tác phẩm được viết)

b)    Các nước XHCN theo kiểu Lê nin và sự sụp đổ của mô hình này (là điều tiên đoán)

c)    Tuy nhiên , cũng ảnh hưởng của ý tưởng XHCN , nhưng không theo kiểu Lê nin mà giữ lấy những ước mơ trong sáng về một XH lý tưởng, Quốc tê đệ nhị đã phát triển thành Dân chủ Xã hội và hình thành nên các quốc gia XHDC phúc lợi phồn vinh ở Tây Bắc Âu (Đức, Thụy điển, Phần lan, Na uy…) hiện nay. Điều này thì Hayek chưa tiên đoán . Nó cũng nhắc nhở chúng ta rằng , do quy luật của tính bầy đàn chi phối, hiên thực hóa ước mơ của con người là khẩu hiệu dễ lôi kéo quần chúng nhất và cũng dễ gây nên thảm họa nhất nếu không có lương tri sáng suốt dẫn đường.

Đến đây xin phép mượn lời hậu tri của một học giả Việt Nam để kết thúc cho bài biên khảo về những lời tiên tri về CNXH này:

“Vấn đề là cần làm sao kịp thời thức tỉnh, đừng biến mình thành nạn nhân của trò chơi lý trí - một kiểu trò chơi ú tim. Lý trí là mặt sáng mà giải lý trí là mặt tối, nhưng mặt sáng nhiều khi là ảo còn mặt tối mới chứa đựng sự thực, cái sự thực của những viên kim cương nằm sâu trong lòng đá. Từ gần hai thế kỷ nay, biết bao định hướng nạm vàng bằng “lý trí thông thái”, Tây cũng như Đông, đã lần lượt làm đá lát đường dẫn con người... xuống địa ngục "( GS Nguyễn Huệ Chi )

                                                                                                          Trần HưngViệt

                                                                                                        9/2006-12/2013

Tài liệu tham khảo

[1] " The Road to Serfdom"  (THE UNIVERSITY OF CHICAGO PRESS -1994 ). Bản gốc xuất bản năm 1943-1944 .Bản dịch ( bản điện tử )do GS NQA cung cấp .Gần đây được biết đã có bản in của NXB Trí thức.